Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών – Συνταγματολόγος – Νομικός συνεργάτης Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ελλάδα – Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα – Δ.Σ. Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων – Δ.Σ. Ιδρύματος Μπότσαρη – Νομικός σύμβουλος Βορειοηπειρωτών Ελλάδος.
Όπως στην περίπτωση του υδραυλικού, του ηλεκτρολόγου, του ιατρού, του δικηγόρου , του μαραγκού κ.α. δεν υφίσταται κληρονομικό δικαίωμα και ο καθένας κρίνεται από την δική του ξεχωριστή προσωπικότητα, από τις προσωπικές του γνώσεις και εμπειρίες: το ίδιο θα πρέπει να συμβαίνει και στην πολιτική, δηλαδή ο καθένας να κρίνεται από την δική του ξεχωριστή προσωπικότητα και όχι από τη κληρονομικότητα. Άλλωστε ,ο δείκτης νοημοσύνης (το IQ) κάθε ανθρώπου, είναι διαφορετικός και δεν κληρονομείται. Ο δείκτης νοημοσύνης δεν κληρονομείται. Μόνο στην περίπτωση, του θεσμού της Βασιλείας, υφίσταται μονιμότητα και όχι εκλογές, όχι κρίση του λαού, όχι αξιολόγηση.
Στην χώρα μας προβλέπεται η προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία, δηλαδή ο λαός αποφασίζει μετά από εκλογές, τους εκπροσώπους του. Η πρόσφατη εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην θέση του προέδρου του Κινήματος Αλλαγής και η παλαιότερη εκλογή του Αλέξη Τσίπρα στην θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και η μετέπειτα εκλογή του, ως πρωθυπουργού της χώρας, αποδεικνύουν την λαϊκή βούληση για ανανέωση προσώπων με αυτοδημιούργητους ανθρώπους. Ένας συγγενής παλιού πολιτικού, ενδέχεται να είναι καλύτερος από τον παλιό πολιτικό, αλλά ενδέχεται να είναι και χειρότερος, κουβαλώντας ταυτόχρονα τις “αμαρτίες” του συγγενή πολιτικού. Σε κάποιες περιπτώσεις, η ανικανότητα ή η απειρία συγγενή πολιτικού, να διαχειριστεί έναν οργανισμό, ή έναν δήμο ή μια περιφερειακή ενότητα ή ένα υπουργείο ή μια χώρα: οδηγεί σε πειραματισμούς, εις βάρος των πολιτών, καταδικάζοντας μια ή περισσότερες γενναίες. Στην λαϊκή κυριαρχία, ο Λαός αποφασίζει, ο Λαός εκλέγει.
Κάθε άνθρωπος μετρά εξίσου με τον άλλο. Κάθε πολίτης έχει μία ψήφο. Κάθε ψήφος είναι ισοδύναμη με την άλλη. Τελικώς, οι πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται μέσα από την άθροιση των ψήφων.
Επειδή οι απόψεις που υποστηρίζουν οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους, ισχύει η αρχή της πλειοψηφίας. Αυτός είναι ο πυρήνας της λαϊκής κυριαρχίας και βασίζεται στην ισοτιμία των πολιτών και την ανόθευτη και αμερόληπτη, πολυκομματική και ελεύθερη εκλογική διαδικασία. Η αμεροληψία της ψήφου και της ψηφοφορίας αποτελεί συστατικό στοιχείο ενός δημοκρατικού ορθολογισμού. Αυτοδημιούργητος: πρόκειται για τον άνθρωπο που κατάφερε να επιτύχει στη ζωή του σε διάφορους τομείς (οικονομικό, κοινωνικό κ.λπ.) , βασιζόμενος μόνο στις δικές του δυνάμεις κι όχι σε άλλους
Είναι σταθερή και παγκόσμια αξία, να είσαι αυτοδημιούργητος, ένας τίτλος τιμητικός, το μεγαλύτερο παράσημο. Και ταυτοχρόνως, μια από τις μεγαλύτερες συλλογικές μας αυταπάτες.
Η ιστορία είναι γεμάτη με σπουδαίους ανθρώπους που ξεκίνησαν άγνωστοι φτωχοί, ή εκτός κυκλωμάτων, από το πουθενά και αναγνωρίσθηκαν ως εξαιρετικά λαμπρές προσωπικότητες. Ένας πρώην κομάντο και αυτοδημιούργητος εκατομμυριούχος, βρίσκεται στον πρωθυπουργικό θώκο του Ισραήλ. Ο λόγος για τον Ναφτάλι Μπένετ. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, δεν είναι γόνοι πολιτικής οικογένειας. Η νυν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις, είναι αυτοδημιούργητη,η οποία αναδείχθηκε μέσα από την εργασία της. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Σταύρος Νιάρχος, ήταν γνωστοί αυτοδημιούργητοι.
Ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ξεκίνησε από το μηδέν .
Ο Τσάρλι Τσάπλιν μεγάλωσε σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Ο δικτάτορας Χίτλερ ήταν εντελώς αυτοδημιούργητος. Ο Μπιλ Γκέιτς έγινε ο νεότερος αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος στην ηλικία των 31 ετών, διατηρώντας τον τίτλο του μέχρι το 2008, όταν ο 23χρονος αυτοδημιούργητος Μαρκ Ζούκερμπεργκ τον εκθρόνισε . Η Κάιλι Τζένερ στα 21 της, εκθρόνισε τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ και έγινε η μικρότερη σε ηλικία αυτοδημιούργητη δισεκατομμυριούχος
Ο Ιησούς Χριστός ήταν «ο γιος του ξυλουργού».
Ο νυν Πρόεδρος της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ είναι γιος ενός ξυλουργού και μίας εργάτριας εργοστασίου, και μεγάλωσε στην πόλη Σίντερ της Γερμανίας.
Στην Ελλάδα ισχύει η προεδρευόμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία , δηλαδή ένας τύπος κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, όπου η εκλεγμένη από τον λαό κυβέρνηση λαμβάνει τις αποφάσεις. Οι Βουλευτές εκλέγονται από τον λαό, με μυστική ψηφοφορία. Αρχηγός του κράτους είναι ο Πρόεδρος της δημοκρατίας, ο οποίος δεν έχει ουσιαστικές πολιτικές αρμοδιότητες και αρμόδιος για την διοίκηση του κράτους είναι ο αρχηγός της κυβερνήσεως, ο πρωθυπουργός.
Τη νομοθετική εξουσία ασκεί το κοινοβούλιο, την εκτελεστική η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση πρέπει πάντοτε να έχει την εμπιστοσύνη του κοινοβουλίου. Στο άρθρο 1 του Συντάγματος, προβλέπεται:
- Tο πολίτευμα της Eλλάδας είναι Προεδρευόμενη Kοινοβουλευτική Δημοκρατία.
- Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία.
- Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα. Στο άρθρο 52 του Συντάγματος, προβλέπεται η Ελεύθερη εκδήλωση της λαϊκής θέλησης.
H ελεύθερη και ανόθευτη εκδήλωση της λαϊκής θέλησης, ως έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας, τελεί υπό την εγγύηση όλων των λειτουργών της Πολιτείας, που έχουν υποχρέωση να τη διασφαλίζουν σε κάθε περίπτωση. Nόμος ορίζει τις ποινικές κυρώσεις κατά των παραβατών της διάταξης αυτής.
Στο άρθρο 51 του Συντάγματος, προβλέπεται ότι:
-Oι βουλευτές εκλέγονται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία από τους πολίτες που έχουν εκλογικό δικαίωμα, όπως νόμος ορίζει. O νόμος δεν μπορεί να περιορίσει το εκλογικό δικαίωμα παρά μόνο αν δεν έχει συμπληρωθεί κατώτατο όριο ηλικίας ή για ανικανότητα δικαιοπραξίας ή ως συνέπεια αμετάκλητης ποινικής καταδίκης για ορισμένα εγκλήματα.
Oι βουλευτικές εκλογές διενεργούνται ταυτόχρονα σε ολόκληρη την Επικράτεια. Νόμος που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών μπορεί να ορίζει τα σχετικά με την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος από τους εκλογείς που βρίσκονται έξω από την Επικράτεια. Ως προς τους εκλογείς αυτούς η αρχή της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών δεν κωλύει την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος με επιστολική ψήφο ή άλλο πρόσφορο μέσο, εφόσον η καταμέτρηση και η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων διενεργείται όποτε αυτό γίνεται και σε ολόκληρη την Επικράτεια.
-Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική.
Στο άρθρο 37 του Συντάγματος, προβλέπεται:
-Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Kυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής. Στο άρθρο 4 του Συντάγματος, προβλέπεται:
- Oι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.
- Oι Έλληνες και οι Eλληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.
- Έλληνες πολίτες είναι όσοι έχουν τα προσόντα που ορίζει ο νόμος. Eπιτρέπεται να αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια μόνο σε περίπτωση που κάποιος απέκτησε εκούσια άλλη ιθαγένεια ή που ανέλαβε σε ξένη χώρα υπηρεσία αντίθετη προς τα εθνικά συμφέροντα, με τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπει ειδικότερα ο νόμος.
- Mόνο Έλληνες πολίτες είναι δεκτοί σε όλες τις δημόσιες λειτουργίες, εκτός από τις εξαιρέσεις που εισάγονται με ειδικούς νόμους.
- Oι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους.
- Kάθε Έλληνας που μπορεί να φέρει όπλα είναι υποχρεωμένος να συντελεί στην άμυνα της Πατρίδας, σύμφωνα με τους ορισμούς των νόμων.
- Tίτλοι ευγένειας ή διάκρισης ούτε απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται σε Έλληνες πολίτες.
Στο άρθρο 5 του Συντάγματος, προβλέπεται:
- Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Xώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη.
- Όλοι όσοι βρίσκονται στην Eλληνική Eπικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων. Eξαιρέσεις επιτρέπονται στις περιπτώσεις που προβλέπει το διεθνές δίκαιο.
Aπαγορεύεται η έκδοση αλλοδαπού που διώκεται για τη δράση του υπέρ της ελευθερίας. - H προσωπική ελευθερία είναι απαραβίαστη. Kανένας δεν καταδιώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με οποιονδήποτε άλλο τρόπο περιορίζεται, παρά μόνο όταν και όπως ορίζει ο νόμος.
- Απαγορεύονται ατομικά διοικητικά μέτρα που περιορίζουν σε οποιονδήποτε Έλληνα την ελεύθερη κίνηση ή εγκατάσταση στη Χώρα, καθώς και την ελεύθερη έξοδο και είσοδο σ’ αυτήν. Τέτοιου περιεχομένου περιοριστικά μέτρα είναι δυνατόν να επιβληθούν μόνο ως παρεπόμενη ποινή με απόφαση ποινικού δικαστηρίου, σε εξαιρετικές περιπτώσεις ανάγκης και μόνο για την πρόληψη αξιόποινων πράξεων, όπως νόμος ορίζει.
- Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της υγείας και της γενετικής του ταυτότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την προστασία κάθε προσώπου έναντι των βιοϊατρικών παρεμβάσεων”. Η μυστικότητα της ψήφου αποτελεί βασική αρχή της ψηφοφορίας στις δημοκρατίες. Απαλλάσσει τον ψηφοφόρο από κάθε εξάρτηση, πίεση ή φόβο για τις ενδεχόμενες εναντίον του αντιδράσεις. Διευκολύνει και διασφαλίζει την ελεύθερη και αβίαστη εκδήλωση της βούλησής του. Και αυτό ισχύει πρωτίστως σε κάθε περίπτωση κατά την οποία, πέρα από θέσεις και πολιτικές, κρίνονται συγκεκριμένα πρόσωπα.
Την αρχή της μυστικότητας υιοθέτησε ο Συνταγματικός Νομοθέτης ακόμη και για τις ψηφοφορίες της Βουλής, στις οποίες κυριαρχεί το προσωπικό στοιχείο, όταν δηλαδή η Βουλή κρίνει πρόσωπα. Και η επιλογή αυτή σε αντίθεση προς τον κανόνα που θέλει τους βουλευτές να τοποθετούνται δημόσια καταδεικνύει την πρόθεσή του να θέσει στο απυρόβλητο τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών αυτών. Να απαλλάξει δηλαδή τα μέλη του κοινοβουλίου από πιέσεις, εξαρτήσεις και κομματικές ή άλλες σκοπιμότητες. Να παράσχει πλήρη ελευθερία στην κρίση και στη βούληση του βουλευτή.
Η Δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο η εξουσία πηγάζει από το λαό, ασκείται από τον λαό και υπηρετεί τα συμφέροντά του. Βασικό χαρακτηριστικό της, είναι η λήψη αποφάσεων με ψηφοφορία των πολιτών, στην άμεση δημοκρατία, ή κάποιων αντιπροσώπων τους, στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία(μέσω της εκλογής των αντιπροσώπων από τον λαό).
Βασικές αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος της Αρχαίας Ελλάδας ήταν η ισονομία, η αξιοκρατία και η ελευθερία του λόγου.
Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε η άμεση δημοκρατία. Η πολιτική εξουσία την εποχή εκείνη ασκούνταν από όλους τους Αθηναίους πολίτες. Η συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις της συνέλευσης ήταν καθολική.
Στη Ρώμη μετά την κατάργηση του θεσμού της βασιλείας εγκαθιδρύθηκε η δημοκρατία. Εδώ δεν έχουμε την άμεση συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, όπως στην αρχαία Ελλάδα, αλλά η σύγκλητος ήταν εκείνη που έπαιρνε τις αποφάσεις που αφορούσαν την πόλη της Ρώμης. Με την πάροδο του χρόνου η δημοκρατία καταλύθηκε στη Ρώμη και εγκαθιδρύθηκε η μοναρχία.
Την εποχή του Μεσαίωνα δεν μπορεί να γίνει λόγος για δημοκρατία και δημοκρατικές ελευθερίες, γιατί τη χρονική αυτή περίοδο η απόλυτη μοναρχία είναι το πολίτευμα που κυριαρχεί σε όλες τις χώρες. Ο λαός δεν έχει καμία εξουσία. Μοναδικός ρυθμιστής των πραγμάτων της χώρας ήταν ο μονάρχης.
Η Γαλλική Επανάσταση που ξέσπασε το 1789 εξαιτίας της καταπίεσης των λαϊκών στρωμάτων και της μη συμμετοχής της αστικής τάξης στις αποφάσεις της Κυβέρνησης της χώρας που ζούσαν κατέλυσε τη μοναρχία και εγκαθίδρυε τη δημοκρατία.
Στην Αγγλία, χωρίς να καταλυθεί η βασιλεία, εγκαθιδρύεται το αντιπροσωπευτικό πολίτευμα μετά από πολλές και διάφορες κοινωνικές αναστατώσεις.
Τα σύγχρονα δημοκρατικά πολιτεύματα αναπτύχθηκαν μέσα από θυελλώδεις και σκληρούς κοινωνικούς αγώνες. Αποτελούν δύσκολη μορφή διακυβέρνησης τόσο ως προς την ίδρυσή τους, όσο και ως προς τη διατήρησή τους. Απαιτούν την ενεργοποίηση του πολίτη και τη συνεχή επαγρύπνηση του. Ο Βασιλιάς στην Σπάρτη, Δεν είχε περισσότερα προνόμια από τους άντρες του. Δεν είχε περισσότερες απολαβές, και για την ακρίβεια, στα φιδίτια (συσσίτια των Σπαρτιατών), είχε ίση μερίδα με όλους τους Σπαρτιάτες. Επίσης, στην μάχη, όπως κάθε Σπαρτιάτης, έτσι και ο βασιλιάς, ήταν υποχρεωμένος να μείνει μέχρι τέλους, είτε χάνανε είτε κέρδιζαν την μάχη. Με λίγα λόγια οι Σπαρτιάτες ήταν σαν μία ενιαία γροθιά, και αυτό όχι μόνο στον πόλεμο, αλλά και στον τρόπο ζωής τους, αφού σε τίποτα δεν ξεχώριζε ο ένας από τον άλλο. Κάθε Σπαρτιάτης (που είχε κάνει γιο) ήταν υποχρεωμένος να είναι έτοιμος για πόλεμο, να ακολουθεί τον νόμο της Σπάρτης (να μην γυρίσει πίσω ζωντανός αν δεν έχουν κερδίσει την μάχη), και ακόμα και στην διανομή των λαφύρων, ο βασιλιάς έπαιρνε ίσο μερίδιο με όλους του τους άντρες. Με λίγα λόγια, ήταν όλοι ίσοι μεταξύ τους.
Ο μέγας νομοθέτης Λυκούργος, δημιούργησε στην Σπάρτη τη Γερουσία με 28 γέροντες, καθιέρωσε να υπάρχουν δύο βασιλείς και ίδρυσε ένα είδος Εκκλησίας του Δήμου, η οποία ονομάστηκε Απέλλα. Αργότερα καθιερώθηκε η αρχή των Εφόρων.
