«Οραματίζομαι μια Ελλάδα που θα είναι σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Αυτό πρέπει να είναι το όραμά μας. Πιστεύω ότι μπορούμε να κάνουμε άλμα σε αυτή την κατεύθυνση. Πάρτε για παράδειγμα τη διαδικασία του εμβολιασμού. Μπορούμε να εκπλήξουμε τους εαυτούς μας ευχάριστα. Δεν θέλω να φαίνομαι ως υπερβολικά αισιόδοξος, περνάμε μια δύσκολη συγκυρία. Και το παρελθόν περάσαμε δυσκολίες», δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο forum του Οικονομικού Ταχυδρόμου.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι εξακολουθεί να υποστηρίζει την αναφορά που είχε κάνει για την ποιότητα ζωής στην Ελλάδα. «Ζούμε σε μια χώρα που έχει τη δυνατότητα να προσφέρει στους κατοίκους ή σε αυτούς που θα την επιλέξουν ως τόπο εργασίας, μία μοναδική ποιότητα στην οποία θέλουμε να ευθυγραμμίσουμε τις ευκαιρίες που θέλουμε να δίνουμε», ανέφερε.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην Ουκρανία και τις ανατιμήσεις ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως βιώνουμε πρωτοφανείς καταστάσεις, μία παγκόσμια γεωπολιτική κρίση, αποτέλεσμα της εισβολής της Ρωσίας.
«Οδηγεί σε απότομη αύξηση τιμών της ενέργειας. Προκαλεί έντονες πληθωριστικές τάσεις παντού στον κόσμο. Είναι κρίση πρωτίστως εισαγόμενη αλλά πρέπει να αντιμετωπιστεί και με εθνικούς όρους. Πρέπει να αντιμετωπιστεί με παρεμβάσεις στη χονδρική αγορά και τις τιμές», επισήμανε ενώ σημείωσε πως επειδή είμαστε χώρα που ακόμα έχει χαμηλούς μισθούς, η πίεση είναι πολύ μεγάλη.
«Τα μέτρα που πήραμε ήταν κατά κανόνα στοχευμένα. Η επιδότηση λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, το έκτακτο επίδομα βοήθειας στα πιο αδύναμα νοικοκυριά, η επιδότηση 60 λίτρων τον μήνα για τα καύσιμα, οι παρεμβάσεις για επιχειρήσεις και αγρότες. Θέλουμε να στηρίξουμε την εγχώρια παραγωγή.
Αυτά είναι τα εθνικά μέτρα που μπορούμε να πάρουμε», συνέχισε ενώ για την αισχροκέρδεια είπε ότι οι έλεγχοι είναι συνεχείς και όπου εντοπιστούν «δεν θα διστάσουμε να επιβάλλουμε το μέγιστο των προστίμων που μας επιτρέπει ο νόμος ενώ έχουμε και εργαλεία πια διαφάνειας και σύγκρισης τιμών».
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν αρκούν τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί για να απορροφήσουν όλες τις αυξήσεις. «Σας λέω με ειλικρίνεια όχι. Δεν υπάρχει χώρα να μπορεί να απορροφήσει όλες τις αυξήσεις. Ακολουθούν και άλλα μέτρα όμως. Ποια είναι αυτά; Αύξηση κατώτατου μισθού από την 1η Μάιου, δεν θα σας πω το ύψος.
Δεν θα είναι ευκαταφρόνητη, θα είναι σημαντική. Ο πληθωρισμός έχει δημιουργήσει άλλες συνθήκες σήμερα σε σχέση με αυτές πριν από δύο μήνες. Δεν μειώσαμε οριζόντια φορολογικούς συντελεστές στα καύσιμα γιατί προτιμούμε να μέτρα να είναι στοχευμένα. Προτιμώ τις δυνατότητές μου να τις κατευθύνω σε αυτούς που το έχουν περισσότερο ανάγκη.
Η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα είναι πάντα ένα μέτρο στη φαρέτρα μας, έχει κόστος, και θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αν κινούμασταν σε αυτή την κατεύθυνση, αυτή τη μείωση θα την έβλεπαν τελικά οι καταναλωτές. Οι επιχειρήσεις έχουν στηριχθεί πολύ. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι η οποιαδήποτε παρέμβαση περνάει τελικά στην τελική τιμή», υπογράμμισε.
Επιπλέον αναφέρθηκε στο πρόγραμμα “εξοικονομώ”, το οποίο τρέχει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. «Μειώνει τον τελικό λογαριασμό στο νοικοκυριό, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, δημιουργεί πολλές θέσεις απασχόλησης, στηρίζει την εγχώρια βιομηχανία, μπορεί να έχει μόνο όφελος για την οικονομία», ανέφερε.
Δήλωσε επιπλέον ότι στον πρωτογενή τομέα συζητήθηκε η αύξηση της παραγωγής ηλιέλαιου. «Η χώρα καλλιεργεί 800.000 στρέμματα από ενεργειακά φυτά τα οποία παράγουν ηλιέλαιο και κατευθύνονται σχεδόν αποκλειστικά στο να προσμιχθούν με καύσιμα.
Μπορούμε να στρέψουμε ένα κομμάτι αυτής της παραγωγής», είπε ενώ διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει καμία έλλειψη στην αγορά. «Η χώρα μας δεν είναι εξαρτημένη από την Ουκρανία ούτε για σιτάρι, ούτε για αραβόσιτο.
Ο μεγαλύτερος προμηθευτής της χώρας μας στα προϊόντα αυτά είναι η Βουλγαρία. Τα τελευταία τρία χρόνια ο πρωτογενής τομέας έχει αυξήσει το αποτύπωμά του. Είμαστε πλεονασματικοί. Εξάγουμε περισσότερα από όσα εισάγουμε», προσέθεσε.
Σχετικά με τη συμφωνία με τη Gazprom , δήλωσε πως η Ελλάδα έχει παραδοσιακές σχέσεις, ότι αυτές οι συμφωνίες ανανεώνονται κάθε 5 χρόνια και έχουν ρήτρες.
«Οι συμφωνίες μας δεν διαφέρουν από τις συμφωνίες που συνάπτουν όλοι οι προμηθευτές. Θέλουμε σταδιακά να μειώσουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό προσφέρει στη χώρα σημαντικότατες ευκαιρίες να καταστεί ενεργειακός κόμβος, να εισάγει αέριο από την ανατολική μεσόγειο είτε μέσω αγωγών, είτε μέσω LNG.
Επίσης να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από την Αίγυπτο. Τη μεθεπόμενη ημέρα οποιοσδήποτε αγωγός μπορεί να κατασκευαστεί μας δίνει τη δυνατότητα να βγούμε και στην οικονομία του υδρογόνου το οποίο είναι το καύσιμο του μέλλοντος. Ανοίγονται πολλές δυνατότητες για τη χώρα τις οποίες σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε», συμπλήρωσε.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι εκείνος είπε από την πρώτη στιγμή για την φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας. «Πόσα είναι δεν θα μας το πει η αντιπολίτευση αλλά η ΡΑΕ η οποία έχει την τελική ευθύνη προσδιορισμού τους και οι εταιρείες έχουν υποχρέωση να αποκαλύψουν την οικονομική πραγματικότητα.
Δεν κρύβει εύκολα μια εταιρεία κέρδη. Άρα η ΡΑΕ θα κάνει αυτή τη δουλειά, θα προσδιορίσει τα υπερκέρδη για το ’21 και το ’22 και η κυβέρνηση θα τα φορολογήσει κατά 90%. Η ΔΕΗ είναι αυτή η οποία έχει κάνει και τις μεγαλύτερες εκπτώσεις. Αν όλο το όφελος από την παραγωγή έχει επιστραφεί στον καταναλωτή, τότε είμαστε ίσα βάρκα ίσα νερά.
Δεν είναι δουλειά μου να το πω. Αυτό είναι δουλειά των ορκωτών και της ΡΑΕ. Η ΡΑΕ έχει μεγάλη εμπειρία και πολύ καλά στελέχη. Είναι πάρα πολύ σύνθετα τα ζητήματα της τιμολόγησης και γι’αυτό έχουμε ανεξάρτητο ελεγκτή και επόπτη της αγοράς», υπογράμμισε.
Μιλώντας για τις συνέπειες των συνεχόμενων κρίσεων είπε ότι προσπαθεί μερικές φορές να μπει στα παπούτσια των νέων παιδιών. «Αναλογίζομαι τι σημαίνει η χώρα να πέφτει από κρίση σε κρίση από το 2010. Δεν φανταζόμουν πριν από 30 μήνες ότι θα έπρεπε συνεχώς να διαχειριζόμαστε κρίσεις. Η μόνη “παρηγοριά” είναι ότι είναι εξωγενείς.
Είναι παγκόσμιες. Τα πράγματα είναι δύσκολα. Δεν θέλω να παρουσιάσω εικόνα επίπλαστης αισιοδοξίας όταν ξέρω ότι έχουμε μπροστά μας μεγάλες προκλήσεις. Ο πόλεμος μπορεί να τελειώσει σε μία εβδομάδα, μπορεί σε δύο χρόνια. Δεν μπορεί να έχει τελικά νικητές. Ο μεγάλος χαμένος είναι αυτός που τον προκάλεσε, η Ρωσία.
Έχουμε κάποιους λόγους να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Δεν έχουμε ενδείξεις ότι ο τουρισμός θα επηρεαστεί. Βλέπουμε συνεχόμενη επιτάχυνση των παραγωγικών επενδύσεων, έχουμε το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης, έχουμε μια σειρά από μεγάλα έργα.
Θα βρεθώ μεθαύριο στο πρώτο μεγάλο εργοτάξιο στο δρόμο Πάτρα-Πύργος, το μετρό στη Θεσσαλονίκη κατασκευάζεται και ολοκληρώνεται, πολλοί δήμοι ανοίγουν μικρά και μεσαία έργα. Υπάρχει δυναμική που μας κάνει να πιστεύουμε πως όταν τελειώσει η κρίση, θα ξαναπιάσουμε το νήμα της ανάπτυξης.
Θα είναι η ανάπτυξη αυτή η οποία προβλέπαμε πριν από τρεις μήνες; Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι χαμηλότερη. Αλλά και πέρσι μας εξέπληξε ευχάριστα. Δεν ωραιοποιώ καταστάσεις, ξέρω ότι τα πράγματα είναι δύσκολα αλλά υπάρχει μια δυναμική στην ελληνική οικονομία που δεν υπήρχε πριν από τρία χρόνια», ανέφερε.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε επίσης ότι η συζήτηση για το νέο σύμφωνο σταθερότητας έχει ξεκινήσει. «Είναι ξεκάθαρες οι θέσεις των χωρών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αν η Ευρώπη θέλει να κάνει τις μεγάλες επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση και στην άμυνά της, από κάπου θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν.
Εμείς γιατί πρέπει να αδικούμαστε δημοσιονομικά όταν συνεισφέρουμε στην ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας; Είπαμε τουλάχιστον οι υπερβάλλουσες δαπάνες να μην προσμετρώνται τουλάχιστον στο έλλειμμα. Όλοι αρχίζουν και το ακούν πια. Έχουμε ισχυρούς συμμάχους. Όλοι ξέρουμε ότι το σύμφωνο σταθερότητας θα αλλάξει.
Θα ξεφύγουμε από τους ασφυκτικούς κανόνες του Μάαστριχτ. Η Ελλάδα είναι μια χώρα με υψηλό χρέος το οποίο θα πρέπει να αρχίσει να μειώνεται. Θα μειώνεται επειδή θα αυξάνεται η οικονομία μας αλλά η Ελλάδα πρέπει να είναι σε θέση να παράγει μικρά πρωτογενή πλεονάσματα και να συνεισφέρουμε στη μείωση του χρέους.
Και μπορούμε να το κάνουμε με τη χώρα απολύτως συνεπή στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει απέναντι στους πολίτες για τη μείωση των φόρων. Το 80% των προεκλογικών μας δεσμεύσεων για μείωση των φόρων έχει υλοποιηθεί και έχουμε ακόμη 15 μήνες μέχρι τις εκλογές που θα γίνουν στο τέλος της άνοιξης του ’23», υπογράμμισε.
Επιπλέον είπε ότι όλοι στόχοι λόγω της κρίσης θα πάνε λίγο πίσω. «Και οι στόχοι του πρωτογενούς ελλείμματος θα αναθεωρηθούν λίγο προς τα πάνω, και συμπληρωματικός προϋπολογισμός θα χρειαστεί να κατατεθεί. Δεν θα θέσουμε σε κίνδυνο την αναπτυξιακή δυναμική και την κοινωνική συνοχή. Δεν είμαστε κολλημένοι σε στόχους.
Έχουμε ευελιξία. Ποιος θα το περίμενε ότι μια κεντροδεξιά κυβέρνηση θα προΐσταται της μεγαλύτερης δημοσιονομικής επέκτασης που έγινε τα τελευταία 50 χρόνια για τον covid. Τα επενδύσαμε με τον σωστό τρόπο. Κρατήσαμε εφεδρείες. Και τώρα κρατάμε εφεδρείες και αυτή είναι η υπεύθυνη, η συνετή στάση», δήλωσε.
Επιπρόσθετα είπε ότι το κόστος δανεισμού αυξάνεται παντού γιατί τα επιτόκια αυξάνονται παντού. «Η χώρα έχει 40 δισ. στην άκρη, έχει τη δυνατότητα να προγραμματίσει το δανεισμό της με τρόπο ώστε να ελέγξει την αύξηση των επιτοκίων. Από εκεί και πέρα η επενδυτική βαθμίδα είναι στόχος για το ’23, απολύτως εφικτός. Προϋποθέτει την ολοκλήρωση της ενισχυμένης εποπτείας και μια πορεία που είμαι βέβαιος ότι δεν θα διαταραχθεί», ανέφερε.
Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε και για το ενδεχόμενο αλλαγής ξανά του εκλογικού νόμου. «Έχουμε εκλογικό νόμο. Με ρωτάτε αν θα ξαναλλάξω τον εκλογικό νόμο. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Είμαι ένας υπεύθυνος θεσμικός πολιτικός ο οποίος έχει μάθει να πορεύεται με κανόνες. Αλλάξαμε τον εκλογικό νόμο γιατί πιστεύουμε ότι η απλή αναλογική οδηγεί σε ακυβερνησία και εκτιμώ ότι αυτό θα αποδειχθεί μέσα από την κάλπη της απλής αναλογικής. Έχουμε εκλογικό νόμο με ενισχυμένη αναλογική, με μπόνους και ξεκάθαρο πήχη αυτοδυναμίας. Αυτό τον στόχο θα διεκδικήσουμε.
Μακάρι να μην έπρεπε να περάσουμε αυτή την περιπέτεια. Και σίγουρα αυτό δημιουργεί μια μικρή αστάθεια 2-2,5 μηνών. Γι ‘αυτό είναι υπεύθυνη η προηγούμενη κυβέρνηση η οποία άλλαξε τον εκλογικό νόμο. Στόχος είναι η σταθερότητα. Όχι επί τούτου η αυτοδυναμία.
Στόχος είναι να παίρνουμε αποφάσεις γρήγορα και να αντιμετωπίζουμε κρίσεις διότι οι κρίσεις θα είναι μια πραγματικότητα που θα είναι μαζί μας. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα, όχι με δική μας υπαιτιότητα, είναι προϊόν μιας μεγάλης πόλωσης και διχαστικών γραμμών που έχουν χαραχτεί με ένα λόγο τοξικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης από την εποχή που διεκδικούσε να έρθει να κυβερνήσει τον τόπο, το 2014, το 2015. Ο λαός θα υποδείξει αν η χώρα θα κυβερνηθεί από ένα ή περισσότερα κόμματα.
Η χώρα θα κυβερνηθεί είτε με τον ένα, είτε με τον άλλο τρόπο. Αυτό δεν είναι δική μας απόφαση. Εμείς όταν ολοκληρωθεί η τετραετία θα προβάλλουμε στον ελληνικό λαό το έργο μας. Θα είναι ένα έργο το οποίο θα αξιολογηθεί και μέσα στις πρωτοφανείς συγκυρίες που περάσαμε, από τον Έβρο μέχρι την πανδημία, την κρίση με την Τουρκία και τώρα έναν πόλεμο. Θα κριθούμε και για το έργο μας.
Ο στόχος η Ελλάδα να γίνει σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα παραμένει στόχος που πιστεύω πολύ βαθιά και ολοκληρώνεται σε μια τετραετία. Κάθε μέρα τα θεμέλια μπαίνουν. Μεγάλες αλλαγές και για αυτές θα κριθούμε και ο ελληνικός λαός θα αποφασίσει για το σχήμα που θα κυβερνήσει την επόμενη τετραετία», απάντησε.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε επίσης ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν σταμάτησαν και πως ο ίδιος προτιμά τη λέξη «εκσυγχρονισμός» ενώ έφερε ως παράδειγμα την υπουργική απόφαση που προβλέπει ότι θα δίνεται στα παιδιά που δουλεύουν ντελίβερι, στολή και κράνος.
«Είναι αλλαγή. Κάποιος νοιάστηκε και φρόντισε για αυτά τα παιδιά. Και δεν ήταν η προηγούμενη κυβέρνηση. Η σημαία των αλλαγών δεν υποστέλλεται από αυτή την κυβέρνηση», τόνισε.
