Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Haggai Matar, διευθυντής των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης +972 και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης Ισραηλινών Δημοσιογράφων, καταγγέλλει ότι τα γενικά μέσα ενημέρωσης στη χώρα του συνέβαλαν στην απαξίωση της ανθρώπινης υπόστασης των Παλαιστινίων μπροστά στα μάτια των Ισραηλινών που πλέον πιστεύουν ότι καθήκον τους είναι να υποστηρίξουν τον πόλεμο στη Γάζα και όχι να τον επικρίνουν.
Στο Ισραήλ υπήρξε «ένα είδος αυτοεκπληρούμενης προφητείας του κοινού μας, που δεν θέλει να ακούει ιστορίες για τους Παλαιστίνιους. λέει ο Matar σε τηλεφωνική συνέντευξη στην EFE.
Ο Matar εξηγεί ότι «τουλάχιστον τις δύο τελευταίες δεκαετίες», τα ζητήματα των Παλαιστινίων στην Ιερουσαλήμ, την κατεχόμενη Δυτική Όχθη ή τη Γάζα «δεν αναφέρονται σαν να ήταν εθνικό ζήτημα» λέει ότι, «αναφέρονται σαν θέματα των Ισραηλινών Εβραίων».
Αφού υπενθύμισε ότι «η δημοσιογραφία συμβάλλει στη διαμόρφωση της συλλογικής φαντασίας», επιμένει ότι, «τις περισσότερες φορές, οι Παλαιστίνιοι παρουσιάζονται σε ένα αρνητικό πλαίσιο που σχετίζεται με την τρομοκρατία, τη βία ή τις αντιπαραθέσεις», που έχει διαμορφώσει το όραμα που έχουν οι Ισραηλινοί.
Για αυτόν τον λόγο, αυτή τη στιγμή «είναι πολύ, πολύ δύσκολο» να αλλάξει πορεία, λέει, επειδή «υπάρχουν εγγενή συστήματα στους ειδησεογραφικούς οργανισμούς για την αποφυγή αυτού του τύπου ρεπορτάζ», εν μέρει «από φόβο για το κοινό» που επίσης δεν θέλει να τα διαβάσει ή να τα ακούσει.
Εκτός από τη συμβολή στην απανθρωποποίηση των Παλαιστινίων, αυτή η κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης – υποστηρίζει ο Haggai – έχει αφαιρέσει από το κοινό «τα εργαλεία για να καταλάβει τι συνέβη στις 7 Οκτωβρίου, μια τρομερή και αδικαιολόγητη σφαγή», όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο Ισραήλ και σκότωσε περίπου 1.200 ανθρώπους και απήγαγε περισσότερους από 250.
«Δεν καταλαβαίνουν από πού προέρχεται, ποια ήταν τα κίνητρα και γιατί ορισμένοι Παλαιστίνιοι το υποστηρίζουν. Το Ισραήλ δεν έχει τα εργαλεία για να το καταλάβει αυτό», εξηγεί.
Όταν ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε «προς φρικτές και άνευ προηγουμένου τρομοκρατικές ενέργειες που διέπραξε η Χαμάς στο Ισραήλ προς 7 Οκτωβρίου», είπε προς ότι η εν λόγω εισβολή, αν και αδικαιολόγητη, δεν προέκυψε «από το πουθενά».
Ορισμένες δηλώσεις που φούντωσαν τα πνεύματα των Ισραηλινών πολιτών και πολιτικών, οι οποίοι ζήτησαν την παραίτησή του και μάλιστα τον περιέγραψαν ως «εκπρόσωπο προς Χαμάς».
Οι οικογένειες των ομήρων που απήχθησαν από τη Χαμάς προς 7 Οκτωβρίου 2023 συμμετέχουν σε πορεία προς την Ιερουσαλήμ κατά μήκος των συνόρων με την ανατολική Γάζα.
Ένα άλλο θέμα που επικρίνει ο Matar είναι ότι το Ισραήλ «έχει πολύ στρατευμένα μέσα ενημέρωσης, τα οποία θεωρούν ότι έχουν πατριωτικό ρόλο».
Εξηγεί ότι είναι φυσιολογικό να ακούμε δημοσιογράφους των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης να υποστηρίζουν ότι ο ρόλος τους είναι να στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια και να τονώσουν το ηθικό. «Ξέρετε, πείτε απλώς θετικές ιστορίες, μην επικρίνετε τον στρατό ή τον πόλεμο».
Επιπλέον, τονίζει ότι «είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει στρατιωτικός λογοκριτής στο Ισραήλ στον οποίο οι δημοσιογράφοι πρέπει να υποβάλλουν ιστορίες πριν τις δημοσιεύσουν».
Λογοκρισία που, αν και δεν εμποδίζει τα μέσα ενημέρωσης να πουν μια ιστορία, εστιάζει σε θέματα ασφάλειας, στον τρόπο λειτουργίας του Στρατού ή στα ονόματα ή τις εικόνες στρατιωτών που υπηρετούν σε ειδικές μονάδες.
«Αυτό είναι εντελώς ασυνήθιστο για μένα και δύσκολο να το βρεις σε μια δημοκρατία», διευκρινίζει.
Δεδομένης αυτής της κατάστασης, για τον Matar, ο μόνος τρόπος να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η διεθνής πίεση. Ο δημοσιογράφος θυμάται πώς, κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά της Γάζας το 2014, ο στρατός ενθάρρυνε τελικά, μαζί με το Γραφείο του Πρωθυπουργού, μέσα ενημέρωσης όπως το τηλεοπτικό κανάλι N12 να «δείξουν περισσότερα δεινά στη Γάζα επειδή η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία «Ήθελε να τερματίσει τον πόλεμο».
Μέχρι τότε, «οι Ισραηλινοί δεν είχαν δει νεκρούς Παλαιστίνιους», λέει ο Matar. Ωστόσο, αν και δεν αποκλείει να συμβεί κάτι ανάλογο σε αυτή τη σύγκρουση, δεν το βλέπει βραχυπρόθεσμα, αφού «οι ηγέτες ενδιαφέρονται πολύ να συνεχιστεί ο πόλεμος» και δεν προβάλλεται «τι παθαίνουν οι Παλαιστίνιοι».
«Το μόνο πράγμα που μπορεί να αλλάξει τα πράγματα είναι η διεθνής πίεση. «Πράγματα όπως οι κυρώσεις των ΗΠΑ σε εποίκους αναγκάζουν ξαφνικά μια συζήτηση για τη βία των εποίκων που δεν είχε θέση πριν», υποστηρίζει.
Η αίτηση της Νότιας Αφρικής στο Διεθνές Δικαστήριο, με τη σειρά της, «μας ανάγκασε, ξαφνικά, να ακούσουμε στοιχεία για τεράστιο λιμό και δίψα στη Γάζα», κάτι που δεν είχε ξανακούσει ο Ισραηλινός θεατής.
Πηγή: EFE
