Όταν τα πλαστικά απόβλητα διασπώνται σε μικροσκοπικά θραύσματα, πλάτους μικρότερου του 1 μικρομέτρου -ή 1.000 φορές λεπτότερα από την ανθρώπινη τρίχα- δεν μπορούν να ανιχνευθούν στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων. Τώρα, ερευνητές ανέπτυξαν ένα νέο υλικό που συλλαμβάνει και απομακρύνει τα μικροπλαστικά πριν αυτά φτάσουν στα νερά των ποταμών ή των ωκεανών και εισέλθουν στην τροφική αλυσίδα.
Το υλικό, το οποίο έχει τη μορφή σκόνης και παρασκευάζεται από ανακυκλωμένα απορρίμματα, έχει μια δομή σχεδιασμένη να συλλαμβάνει τα μικροπλαστικά.
«Είναι ένα πορώδες υλικό με ειδική επιφάνεια που μπορεί να αντιδράσει με τα μικροπλαστικά», εξήγησε στον ιστότοπο Fast Company, η Νίκι Εστιάγκι, καθηγήτρια χημικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο RMIT της Αυστραλίας, η οποία ηγείται της ερευνητικής ομάδας που ανέπτυξε την τεχνολογία. Το υλικό μπορεί επίσης να συλλάβει και άλλους ρύπους. Η σκόνη είναι μαγνητική, έτσι ώστε να μπορεί εύκολα να απομακρυνθεί από το νερό μετά τη χρήση.
Επί του παρόντος, οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων έχουν τη δυνατότητα να φιλτράρουν τα μεγαλύτερα κομμάτια μικροπλαστικού, αλλά τα μικρότερα θραύσματα διαφεύγουν, εξήγησε η επιστήμονας, σημειώνοντας ότι «λόγω τόσο της έλλειψης κατάλληλων και εύκολων οργάνων ανίχνευσης όσο και της έλλειψης τεχνολογίας για την απομάκρυνση μικροπλαστικού μικρότερου του 1 μικρομέτρου, μια τεράστια ποσότητα μικροπλαστικού απελευθερώνεται στους κόλπους και τη θάλασσα».
Μόλις το μικροπλαστικό βρεθεί στις υδάτινες οδούς, απορροφά και άλλη ρύπανση. Στη συνέχεια, καθώς τα υδρόβια ζώα το τρώνε, τόσο το μικροπλαστικό όσο και η ρύπανση ανεβαίνουν στην τροφική αλυσίδα. Σε μια περσινή μελέτη που πραγματοποιήθηκε στον Καναδά, οι επιστήμονες εντόπισαν τουλάχιστον ένα σωματίδιο μικροπλαστικού στο 99% των ψαριών που εξέτασαν, με τα μικρότερα ψάρια να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη συγκέντρωση.
Μικροπλαστικά έχουν επίσης βρεθεί σε θαλασσινό αλάτι, εμφιαλωμένο νερό, φρούτα και λαχανικά και συσκευασμένο κρέας, μεταξύ άλλων τροφίμων. Φέτος, ανιχνεύθηκαν για πρώτη φορά και στο ανθρώπινο αίμα. Οι επιπτώσεις στην υγεία είναι ακόμη άγνωστες, αν και σύμφωνα με άλλες μελέτες, τα μικρότερα μικροπλαστικά θραύσματα παραμένουν στο ανθρώπινο σώμα και θα μπορούσαν να συμβάλουν σε αυτοάνοσες παθήσεις, καρκίνο, στειρότητα και άλλα προβλήματα.
Τα συμβατικά φίλτρα που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό των πλαστικών δεν μπορούν να συλλάβουν τα μικρότερα θραύσματα, ενώ ακόμη και τα φίλτρα νανομεγέθους που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για αυτό, λειτουργούν με αργό ρυθμό. Αντίθετα η νέα τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει μέσα σε μία ώρα, είπαν οι ερευνητές. Το πλαστικό που αφαιρείται μπορεί στη συνέχεια να ανακυκλωθεί.
Η ομάδα της Εστιάγκι αναζητά βιομηχανικούς εταίρους για την ανάπτυξη της καινοτόμας τεχνολογίας. Ωστόσο, ο ωκεανός είναι ήδη γεμάτος με μικροπλαστικά, και παρόλο που η νέα αυτή τεχνολογία θα μπορούσε θεωρητικά να λειτουργήσει στη φύση, δεν είναι σαφές πώς θα συνέβαινε αυτό στην πράξη.
Η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει η εξεύρεση ενός τρόπου για να σταματήσει η ροή νέων πλαστικών απορριμμάτων – όχι μόνο μεγαλύτερων αντικειμένων όπως οι πλαστικές συσκευασίες αλλά και λιγότερο γνωστών απορριμμάτων όπως τα εκατομμύρια μικροσκοπικών πλαστικών ινών που μπορεί να απελευθερωθούν στο πλύσιμο συνθετικών ρούχων.
ΠΗΓΗ: Fast Company
