18.4 C
Athens
Πέμπτη, 28 Μαρτίου, 2024

Αποκλειστική Συνέντευξη – ΥπΑΑΤ Σπήλιος Λιβανός: «Η Λαυρεωτική έχει τα χαρακτηριστικά ανάπτυξης του Αγροτουρισμού»

Με το βλέμμα στους πραγματικούς παραγωγούς και στη νέα γενιά αγροτών ο ο ΥπΑΑΤ, Σπήλιος Λιβανός στην αποκλειστική συνέντευξή του στα «Αποτυπώματα» αναδεικνύει τη σημασία που έχει για την οικονομία μας η ύπαρξη Εθνικής Στρατηγικής στον αγροτικό τομέα. Πιστεύει πολύ στη δύναμη των ελληνικών προϊόντων. Τονίζει χαρακτηριστικά ότι οι παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως αυτές των αμπελιών και της ελιάς στα Μεσόγεια, στηρίζονται με αποφασιστικό τρόπο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. «Ιδιαίτερα στην περίοδο της πανδημίας, σταθήκαμε στο πλευρό των παραγωγών κρασιού και λαδιού» επισημαίνει ο κ. Λιβανός.

Κομβικής σημασίας και βασικά «κλειδιά» για την επίτευξη της αγροτικής ανάπτυξης χαρακτηρίζει ο ΥπΑΑΤ Σπήλιος Λιβανός τον πρωτογενή τομέα, την ελληνική ύπαιθρο και την ελληνική περιφέρεια. Παράλληλα με τους ελέγχους σκοπεύει στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και της φήμης των προϊόντων μας, τη στήριξη των παραγωγών μας, αλλά και την προστασία των καταναλωτών. Όσον αφορά τα Μεσόγεια, τον μοναδικό κάμπο της Αττικής, διευκρινίζει ότι διατέθηκαν για το κρασί 37 εκατ. ευρώ από την αρχή της πανδημίας στην απόσταξη οίνου σε περίπτωση κρίσης και 1,5 εκατ. το 2021 στον πράσινο τρύγο. Για τις ελιές χορηγήθηκαν 126 εκατ. ευρώ στις ελαιοποιήσιμες και 20,5 εκατ. στις επιτραπέζιες. Μάλιστα σημειώνει ότι ήδη έχει σταλεί προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικό αίτημα 10,5 εκατ. ευρώ για ενίσχυση λόγω covid στις λοιπές επιτραπέζιες ελιές. «Είμαστε στο πλευρό των παραγωγών» καταλήγει χαρακτηριστικά.

Τέλος για τον αγροτουρισμό θεωρεί αλληλένδετη την πρωτογενή παραγωγή με τον πολιτισμό μας, με την ιστορία μας, με τη γαστρονομία μας και τελικά με τον τουρισμό.

Κλείνοντας την αναφορά του στην Ανατολική Αττική ο κ. Λιβανός δεν παραλείπει να σχολιάσει εύστοχα ότι περιοχές, όπως η Λαυρεωτική, που συνδυάζουν αυτά τα χαρακτηριστικά του αγροτουρισμού έχουν προφανώς να κερδίσουν πολλά.

Κε Υπουργέ ποιο είναι το «κλειδί» για τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μας μοντέλου και την προσέλκυση επενδύσεων;

«Οι πολλαπλές κρίσεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια (υγειονομική, κλιματική αλλά και οικονομική) σε συνδυασμό με τα πολυδιάστατα δεδομένα που δημιουργούνται στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον μας, προστάζουν τη σύνδεση των παραδοσιακών ζητημάτων με σύγχρονα ζητούμενα, όπως το περιβάλλον, η υγεία, η ανταγωνιστικότητα. Υπό αυτές τις συνθήκες καθίσταται αναγκαίος ο μετασχηματισμός του παραγωγικού μας μοντέλου με κατεύθυνση την ενίσχυση της βιωσιμότητας, ενσωμάτωση της κυκλικής οικονομίας, υιοθέτηση νέων μορφών τεχνολογίας, επένδυση στην καινοτομία και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.

Βασικά κλειδιά σε αυτήν την προσπάθεια αποτελούν ο πρωτογενής τομέας, η ελληνική ύπαιθρος, η ελληνική περιφέρεια. Στη νέα εποχή, πιστεύω ακράδαντα, η ανάπτυξη θα έρθει από την περιφέρεια με τον αγροδιατροφικό τομέα να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο.

Γι΄ αυτό και στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων υλοποιούμε ένα συνεκτικό και ολοκληρωμένο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, με στόχο την αναζωογόνηση και τον επανακαθορισμό του πρωτογενή τομέα ώστε να καταστεί πρωταγωνιστής στην αναπτυξιακή πορεία της νέας εποχής».   

Το brand της «Ελληνικής Διατροφής 2.0», θα προσδώσει προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας και τη φήμη που τους αξίζει διεθνώς;

«Η ανάδειξη της «Ελληνικής Διατροφής» σε ένα ξεχωριστό brand μοναδικής αξίας και παγκόσμιας προβολής αποτελεί έναν από τους βασικούς άξονες πολιτικής μας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Πιστεύουμε πολύ στη δύναμη των ελληνικών προϊόντων. Η ελληνική γη και η ελληνική θάλασσα, μας προσφέρουν έναν μοναδικό θησαυρό, προϊόντα μοναδικά εξαιρετική διατροφικής αξίας. Πρόκειται για ευλογία ως χώρα να διαθέτουμε τέτοιον αγροδιατροφικό πλούτο και είναι υποχρέωσή μας, θα έλεγα, να τον αξιοποιήσουμε και να τον αναδείξουμε.

Στόχος μας στο Υπουργείο μέσω του προγράμματος της «Ελληνικής Διατροφής» είναι η περαιτέρω ενίσχυση των προϊόντων μας, η ανάδειξη του διατροφικού μας πλούτου και η σύνδεση της αγροδιατροφής με την υγεία, την ιστορία, τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και τον τουρισμό.

Έτσι, θα μπορέσουν τα προϊόντα μας, τα ελληνικά προϊόντα, να φτάσουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη κατακτώντας την εμπιστοσύνη όλο και περισσότερων καταναλωτών και τελικά να βγαίνουν κερδισμένοι οι παραγωγοί μας».

Άνοιξε πρόσφατα η πλατφόρμα για το πρόγραμμα «Νέοι αγρότες». Ποια είναι η αναπτυξιακή  διάσταση του προγράμματος;

«Δίνουμε 420 εκατ. ευρώ για τους νέους αγρότες, διπλασιάζοντας το ποσό του προγράμματος σε σχέση με την προηγούμενη πρόσκληση.

Η ενίσχυση και στήριξη των νέων μας, αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς μας στόχους, τόσο για την Κυβέρνηση συνολικά όσο και ειδικότερα για εμάς στο Υπουργείο αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.  Θέλουμε ο πρωτογενής τομέας να αποτελέσει τα επόμενα χρόνια μια σοβαρή επαγγελματική διέξοδο για τους νέους μας και γι΄αυτό δίνουμε κίνητρα και προχωράμε σε στοχευμένες δράσεις. Θέλουμε να φέρουμε δημογραφική ανανέωση στον πρωτογενή τομέα, καθώς ένα από τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το πρόγραμμα ‘Νέοι Αγρότες’ εντάσσεται σε αυτήν την προσπάθειά μας και έχει, σαφώς, αναπτυξιακή  διάσταση».

Το τελευταίο χρονικό διάστημα ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος για τα ελληνικά ΠΟΠ προϊόντα από τις προσπάθειες παράνομης χρήσης της ονομασίας τους στο εξωτερικό και τις απομιμήσεις που κυκλοφορούν στα ράφια των διεθνών αγορών. Με ποιες διαδικασίες θα προασπιστούν τα ΠΟΠ ελληνικά προϊόντα;

«Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα την ηγεσία του ΥπΑΑΤ έθεσα ως μία από τις βασικές μας προτεραιότητες την εντατικοποίηση και αυστηροποίηση των ελέγχων, στο πλαίσιο βεβαίως ενός ευρύτερου μεταρρυθμιστικού προγράμματος για τον εξορθολογισμό, τη δικαιοσύνη, την αξιοκρατία και τη διαφάνεια στον πρωτογενή τομέα.

Με τους ελέγχους σκοπεύουμε στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και της φήμης των προϊόντων μας, τη στήριξη των παραγωγών μας, αλλά και την προστασία των καταναλωτών.

Ιδιαίτερη έμφαση, μεταξύ άλλων, δίνουμε στον τομέα των προϊόντων ΠΟΠ. Διαφυλάσσουμε όλα τα προϊόντα μας που ταυτίζονται με τη χώρα μας. Τα προϊόντα – πρεσβευτές για τη χώρα μας, όπως η φέτα, το λάδι. Δεν υπάρχει πλέον καμία ανοχή στα φαινόμενα ελληνοποιήσεων.

Οι προσπάθειες των ελεγκτικών μας μηχανισμών έχουν αποδώσει ήδη καρπούς. Επιβάλαμε τα μεγαλύτερα πρόστιμα στην ιστορία για παραβάσεις σχετικά με τη φέτα ΠΟΠ μετά από έτη απραξίας, καθώς και σημαντικές κυρώσεις για παραβάσεις της νομοθεσίας για τα βιολογικά προϊόντα.

Τα αποτελέσματα της πολιτικής μας είναι ήδη απτά. Η τιμή στον παραγωγό στο αιγοπρόβειο γάλα έχει ανέβει 50%. Το πρόβειο γάλα από το 0,70-0,75€, όταν αναλάβαμε, πλέον πωλείται στο 1,35€ το κιλό.

Το μήνυμά μας είναι σαφές: Παραβάσεις δεν γίνονται ανεκτές. Ούτε από  αυτή την κυβέρνηση, ούτε από εμένα. Είμαστε ανυποχώρητοι όσον αφορά στην προστασία των προϊόντων μας, των παραγωγών μας, των καταναλωτών μας».

Πρόσφατα κε Υπουργέ εκδόθηκε η απόφαση σας για εφαρμογή του νόμου για τις αθέμιτες πρακτικές με σκοπό την έγκαιρη πληρωμή των αγροτών και τη μείωση του κινδύνου δημιουργίας καρτέλ. Ποια προϊόντα θα πληρώνονται σε 30 και ποια σε 60 μέρες;

«Ο νόμος 4792/2021 σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων έχει στόχο τον εξορθολογισμό του χώρου για την προστασία των παραγωγών. Είναι ενδεικτικό ότι ψηφίστηκε με αυξημένη πλειοψηφία 275 βουλευτών.

Όσον αφορά τώρα στην εφαρμογή του νόμου, αρχικά πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ορίσει ποια είναι γεωργικά  προϊόντα. Είναι μία λίστα που είναι ενιαία και χρησιμοποιείται απ’ όλα τα κράτη-μέλη. Αυτά, καθώς και όσα μεταποιούνται από τον ίδιο τον αγρότη που τα παράγει, εντός της αγροτικής του εκμετάλλευσης ή της κατοικίας του, προστατεύονται από το νόμο για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Όσα αλλοιώνονται μέσα σε 30 μέρες από τότε που είτε συγκομίστηκαν, είτε παράχθηκαν είτε μεταποιήθηκαν, πληρώνονται σε 30 μέρες.

Όλα τα υπόλοιπα γεωργικά προϊόντα πληρώνονται σε 60 μέρες.

Για παράδειγμα το αποφλοιωμένο ρύζι είναι μέσα στη λίστα της ευρωπαϊκής ένωσης και αποτελεί γεωργικό προϊόν. Επειδή διατηρείται περισσότερο από 30 ημέρες θα πρέπει να πληρωθεί σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο σε 60 μέρες».

Ποιες είναι οι διπλωματικές ενέργειες του Υπουργείου και εν γένει της Κυβέρνησης για το σοβαρό πρόβλημα της τουρκικής παράνομης αλιείας στο Αιγαίο;

«Τα προβλήματα που δημιουργούν οι Τούρκοι στο Αιγαίο με την  παράνομη και λαθραία αλιεία εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων, δεν αποτελεί διμερές ζήτημα Ελλάδας – Τουρκίας, αλλά ζήτημα εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ και, συνεπώς,  αναδεικνύεται σε ένα μείζον πρόβλημα για την ίδια την ΕΕ.

Με αυτό το σκεπτικό το έθεσα στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ του Οκτωβρίου, όπου ζήτησα να ενταθούν οι ενέργειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς την τουρκική πλευρά για την αντιμετώπιση του προβλήματος, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κανονισμού για την αποτροπή της παράνομης και λαθραίας αλιείας.

Επιπλέον, έθεσα το θέμα στην πρόσφατη συνάντηση που είχα με τον Επίτροπο Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας Virginijus Sinkevicius κατά την επίσκεψή του στη χώρα μας.

Έχουμε βρει έναν κοινό τόπο πιο στενής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και τις αρχές της χώρας μας για το ζήτημα της τουρκικής παράνομης, αλιείας».

Το όραμα και οι δράσεις για Μεσόγεια και Λαυρεωτική

Τα Μεσόγεια είναι μία περιοχή με αγροτική ιστορία αρκετών χιλιάδων χρόνων, ο μοναδικός κάμπος της Αττικής. Οι αγροτικές εκτάσεις της Λαυρεωτικής -κυρίως της Κερατέας- παράγουν εξαιρετικής ποιότητας κρασί, ελιές και λάδι. Θα μπορούσαν να απασχοληθούν πολλοί άνεργοι νέοι της περιοχής ώστε να συνεισφέρουν στην τοπική κοινωνία. Θα δοθούν κάποια κίνητρα τόσο στους παραγωγούς όσο και στους ίδιους τους νέους προς αυτή την κατεύθυνση;

«Όλα τα κίνητρα και τα χρηματοδοτικά προγράμματα που βρίσκονται σε εξέλιξη (άνω των 3,5 δισ. ευρώ) έχουν ως στόχο την ενεργοποίηση των νέων και την ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Στη λογική αυτή κινούνται και τα δύο μεγάλα προγράμματα των Νέων Αγροτών (420 εκατ. ευρώ) και της Βιολογικής Γεωργίας (490 εκατ. ευρώ). Πέρα από αυτά τα προγράμματα έχουμε ενεργοποιήσει και μια σειρά από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορούν να λειτουργήσουν υποβοηθητικά προς εκείνους που θέλουν πραγματικά να γίνουν αγρότες.  Παραδοσιακές καλλιέργειες, όπως αυτές που αναφέρατε, στηρίζονται με αποφασιστικό τρόπο από το ΥπΑΑΤ. Ιδιαίτερα στην περίοδο της πανδημίας, σταθήκαμε στο πλευρό των παραγωγών κρασιού και λαδιού. Ειδικότερα, δώσαμε για το κρασί 37 εκατ. ευρώ από την αρχή της πανδημίας στην απόσταξη κρίσης και 1,5 εκατ. το 2021 στον πράσινο τρύγο. Για τις ελιές δώσαμε 126 εκατ. ευρώ στις ελαιοποιήσιμες και 20,5 εκατ. στις επιτραπέζιες. Επιπλέον, έχουμε ήδη στείλει προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αίτημα 10,5 εκατ. για ενίσχυση λόγω covid στις λοιπές επιτραπέζιες ελιές. Είμαστε στο πλευρό των παραγωγών. Δίνουμε κίνητρα σε νέους και ιδιαίτερα σε εκείνους που επιλέγουν τον συνεργατισμό, καθώς είναι η μόνη δυνατότητα να ενισχύσουμε τον ανταγωνισμό των προϊόντων μας. Παράλληλα θέλουμε να κάνουμε πιο ελκυστικό το επάγγελμα του αγρότη. Να του ανοίξουμε επιχειρηματικές προοπτικές. Να δώσουμε στους νέους διέξοδο ζωής».

Στον κόσμο κερδίζει συνεχώς έδαφος ο αγροτουρισμός και η Ελλάδα, που η «βαριά» της βιομηχανία είναι ο Τουρισμός, δεν θα μπορούσε να παραμείνει αδρανής. Η Λαυρεωτική με τα εδάφη της σε συνδυασμό με το κομβικό λιμάνι του Λαυρίου και την απόσταση αναπνοής από το κέντρο της Αθήνας θα αποτελούσε ιδανικό προορισμό. Θα υπάρξει σχεδιασμός για την αξιοποίηση της αγροτικής καλλιέργειας, των πολιτιστικών στοιχείων, της φύσης, της τοπικής γαστρονομίας και φιλοξενίας ως πόλο έλξης για τους τουρίστες;

«Ένας από τους οραματικούς μας στόχους στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι η ανάδειξη της σχέσης των ελληνικών προϊόντων και της ελληνικής διατροφής  τον πολιτισμό, την ιστορία, την παράδοση και τον τουρισμό μας.

Περιοχές, όπως η Λαυρεωτική, που συνδυάζουν αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν προφανώς να κερδίσουν πολλά.

Σε αυτήν την κατεύθυνση αξιοποιούμε, για παράδειγμα και πόρους που διαθέτουμε από το Ταμείο Ανάκαμψης για την προσέλκυση επενδύσεων. Συγκεκριμένα, αξίζει να σημειώσουμε ότι  100 εκ. € θα κατευθυνθούν στον πράσινο αγρο-τουρισμό, ο οποίος  αποτελεί σίγουρα μια σημαντική ευκαιρία για προσέλκυση τουριστών, επενδύσεις και ανάπτυξη στη χώρα μας.

Ενδεικτικά με τα ποσά αυτά οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να προχωρήσουν σε ενεργειακή αναβάθμιση των κτιριακών τους εγκαταστάσεων, εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού με χρήση νέων τεχνολογιών, σε δημιουργία αλυσίδων αξίας στην αγροδιατροφή και σε προώθηση νέων τουριστικών προϊόντων».

Κε Υπουργέ είναι επιστημονικά αποδεδειγμένη η περιβαλλοντική επιβάρυνση της Λαυρεωτικής. Απαιτείται μια διαφορετική προσέγγιση για την απορρύπανση των ρυπασμένων εδαφών και τη συνολική αποκατάσταση της γης από τα απορρίμματα και τα κατάλοιπα των παλαιότερων μεταλλευτικών δραστηριοτήτων της περιοχής;

«Τα ζητήματα της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, της περιβαλλοντικής κρίσης θα έλεγα, είναι ζητήματα πρώτιστης σημασίας. Πρόκειται για ζήτημα υπαρξιακό θα τολμούσα να πω, εάν αναλογιστούμε τις τεράστιες και βίαιες περιβαλλοντικές καταστροφές που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια. Είναι προφανές ότι τώρα είναι η στιγμή να δράσουμε και δεν μπορούμε πλέον να υποθηκεύουμε το μέλλον των παιδιών μας.

Ειδικά, όσον αφορά στη Λαυρεωτική γη έχουμε να αντιμετωπίσουμε την περιβαλλοντική ρύπανση που διαχρονικά οφείλεται στην εξόρυξη ορυκτού πλούτου και την εκμετάλλευση των μεταλλείων. Πρόκειται για μία δραστηριότητα που τη συναντούσαμε ήδη από την αρχαιότητα στην περιοχή, η οποία με το πέρασμα των χρόνων και παρά το γεγονός ότι έχει διακοπεί, έχει αφήσει το δυσμενές αποτύπωμά της στα εδάφη και τη γη της περιοχής.

Προφανώς έχουμε να κάνουμε με ένα μείζον και σύνθετο πρόβλημα, που, όμως, όπως αντιλαμβάνεστε, ξεπερνάει τα όρια ενός Υπουργείου. Για την αντιμετώπισή του απαιτείται η συνεργασία και η εμπλοκή πολλών φορέων, επιστημονικών, κρατικών, τοπικών.  Σε αυτό το πλαίσιο εμείς ως Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας είμαστε διατεθειμένοι να συμβάλλουμε τα μέγιστα δυνατά». 

Από τον Αλέξη Τερζή

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑ